Görev Süresi dolmadan İl dışı atamanın iptali

[Pol123155]

T.C.
D A NI Ş T A Y
Onaltıncı Daire
Esas No : 2015/17504 Karar No : 2016/482
Anahtar Kelimeler :
Atama, Polis, Hizmet Süresi
ONALTINCI DAİRE KARARLARI
Özeti : 1- Polis memuru olan davacının, 6 yıllık zorunlu hizmet süresinden önce atanmasını gerektiren bir sebebin varlığı ortaya konulmadan sadece takdir yetkisine dayalı olarak bir başka il emrine naklen atanmasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı,
2- Genel atama ve yer değiştirme zamanına bağlı olarak yapılması planlanan, ancak Temmuz ayına sarkan bu atamaların "Zaman dışı Atama" olarak nitelendirilmeyeceği, 16.07.2014 tarihli Olur ile yapılan atamanın "genel atama dönemi içerisinde" yapıldığının kabulü gerektiği hakkında.
Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı) : Emniyet Genel Müdürlüğü
Vekili
Karşı Taraf (Davacı)
Vekili
İstemin Özeti : Aksaray İdare Mahkemesi'nin 10.3.2015 tarih ve
E:2014/990, K:2015/144 sayılı kararının, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi : ...
Düşüncesi : İdare Mahkemesi kararının gerekçe eklenmek suretiyle
onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onaltıncı Dairesince, dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından, yürütmenin durdurulması istemi hakkında bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
Dava; Aksaray İl Emniyet Müdürlüğü emrinde Komiser Yardımcısı olarak görev yapan davacının, Kırıkkale İl Emniyet Müdürlüğü emrine Komiser Yardımcısı olarak naklen atanmasına ilişkin 16.07.2014 tarihli işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
Aksaray İdare Mahkemesi'nin 10.03.2015 tarih ve E:2014/990, K:2015/144 sayılı kararıyla; davacı hakkında yürütülen herhangi bir inceleme ve soruşturma bulunmadığı gibi davalı idarece davacının görev yerinin değiştirilmesi gerektiğine ilişkin hukuken geçerli somut bir sebep ortaya konulmadığı, davalı idarece, takdir yetkisi kapsamında dava konusu işlemin tesis edildiği belirtilmekte ise de; takdir yetkisinin kamu yararı ve hizmetin gerekleri doğrultusunda kullanıldığının ortaya konulmadığı, görevi ile ilgili olarak herhangi bir yetersizliği ortaya konulmayan, herhangi bir inceleme ve soruşturma geçirmeyen ve disiplin cezası da bulunmayan davacı hakkında görev yerinin değiştirilmesini gerektirecek herhangi bir durumun bulunmadığı, davacının bulunduğu yerde görev yapma niteliğini kaybettiğine ilişkin herhangi bir tespitin de bulunmadığı, görev ve görev yerinin değiştirilmesini gerektirecek herhangi bir eylemi, tutum ve davranışı ile hizmete etkisi olan olumsuzluğunun da ortaya konulmadığı, diğer taraftan, genel atama dönemi dışında atama yapılabilmesi için Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 19. maddesinde belirtilen hallerin de söz konusu olmadığı hususları birlikte dikkate alındığında, davacının Aksaray Emniyet Müdürlüğü'nde komiser yardımcısı olarak görev yapmakta iken Kırıkkale Emniyet Müdürlüğü emrine atanmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiştir.
Davalı idare, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğunu öne sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun "Yer değiştirme suretiyle atanma" başlıklı 72. maddesinde, "Kurumlarda yer değiştirme suretiyle atanmalar; hizmetlerin gereklerine, özelliklerine, Türkiye'nin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılır." hükmüne, "Memurların kurumlarınca görevlerinin ve yerlerinin değiştirilmesi" başlıklı 76. maddesinin 1. fıkrasında ise, "Kurumlar, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68. maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler. “ hükmüne yer verilmiştir.
Anılan hükümler ile, Devlet ve diğer kamu tüzel kişiliklerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini yerine getiren ve liyakat ilkesi çerçevesinde teminata sahip olan memurların naklen atanması konusunda, kamu hizmetinin iyi yürütülmesi ve kamu yararının sağlanmasıyla sınırlandırılmış bir takdir yetkisi tanınmıştır.
İdareye, değerlendirme alanı ve idari işlemi özgürce belirleme olanağı kazandıran takdir yetkisinin kullanılmasında, kamu hizmeti gereklerinden ve kamu yararından uzaklaşılması, idari faaliyetlerin özensiz yürütülmesine ve yasal nedenlere dayanmayan bir nitelik kazanmasına sebep olabilecektir. Bu itibarla, keyfi uygulamalara neden olmamak için, idarenin teklif ve değerlendirme yetkisi alanında yaptığı işlemlerde de, hukuken geçerli sebeplerin bulunmasının zorunlu olduğu açıktır.
Öte yandan, 11.09.1992 tarih ve 21342 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği "nde ise emniyet hizmetleri sınıfındaki personelin atama ve yer değiştirmelerinde gözetilecek temel ilkeler, personelin hizmet bölgesi esasına göre zorunlu hizmet sürelerine bağlı olarak bölgeler arasında ve bölge içinde yer değiştirme esas ve usulleri düzenlenmiş bulunmaktadır.
Anılan Yönetmelik ile getirilen temel ilkelerden "Bölgelerde Hizmet Zorunluluğu" ilkesi 5. maddede, "Personelin, atandığı bölgede, bu Yönetmelik ile kalması öngörülen süreden önce alınmasını gerektiren bir sebep olmadıkça o bölge için tespit edilmiş süre kadar hizmet görmesi zorunludur." hükmü ile; "Personelin hizmet ve özel durumlarının gözetilmesi" ilkesi ise 9. maddede "Personelin bir hizmet bölgesindeki hizmet süresini bitirmeden atama durumuna düşmemesi ve asgari derecede yer değiştirmesi için, atamalar bir kaç yıl sonraki durumu göz önüne alınmak suretiyle yapılır." hükmü ile ifadesini bulmuştur.
Anılan Yönetmeliğin atamaya ilişkin 17. ve 18. maddelerinde, bölgelerdeki hizmet süresini doldurarak atamaya tabi olan personelin, emniyet ve asayişin zorunlu kıldığı sebepler dışında her yıl Mayıs ve Haziran aylarında toplu olarak atamalarının yapılacağı; "Zaman dışı Atama" başlıklı 19. maddesinde ise; bu maddede sayılan koşulların oluşması halinde idarenin genel atama ve yer değiştirme zamanına bağlı kalmadan her zaman atama yapabileceği kabul edilmiş, temel kuralın diğer istisnasını oluşturan "Zorunlu Yer Değiştirme" halleri ise 7. Bölümde 34 ila 40. maddeleri arasında düzenlenmiştir.
Hizmet bölgeleri ise 21. maddede, "Emniyet Hizmetleri Sınıfına mensup olanların atama ve yer değiştirmeleri için yurdumuz birinci ve ikinci bölge olmak üzere iki hizmet bölgesine ayrılmıştır. Her bölge, bölgeye dahil olan il ve ilçeler itibarıyla alt bölgelere ayrılmış ve bunlar ekli (1) sayılı cetvelde belirtilmiştir. Emniyet Teşkilatındaki il ve ilçe kuruluşları dışında kalan ve doğrudan Genel Müdürlüğe bağlı kuruluşlarda görevli personelin o bölgede hizmet süresi, birimin bağlı bulunduğu il/ilçe merkezinin hizmet süresi kadardır." hükmü ile düzenlenmiş, "Bölgeler ve Hizmet süreleri" başlıklı 23. maddesi ile de zorunlu hizmet süreleri belirlenmiştir.
Dosyasının incelenmesinden; davacının, 17.07.2009 tarihinde atandığı Aksaray İl Emniyet Müdürlüğü emrinde görev yapmakta iken, 657 sayılı Kanun’un 72. ve 76. maddeleri uyarınca 16.07.2014 tarihli dava konusu işlemle, Kırıkkale İl Emniyet Müdürlüğü emrine atandığı, Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin eki 1 sayılı cetvele göre görev yaptığı Aksaray İlinde zorunlu hizmet süresinin ise 6 yıl olduğu anlaşılmaktadır.
Her ne kadar, personelin hizmet süresine ve yer değiştirme zamanına bakılmaksızın, görev yerinin değiştirilmesi hususunda idarenin takdir yetkisi olmakla birlikte, bu yetkinin kullanılmasında Yönetmelikte öngörülen şartların gerçekleşmesi, o bölgede kalınması öngörülen süreden önce görev yerinin değiştirilmesini gerektiren bir sebebin ortaya çıkması gerekmektedir.
Bu durumda, 17.07.2009 tarihinde Aksaray İline atanan ve 13.08.2009 tarihinde göreve başlayan davacının, 6 yıllık zorunlu hizmet süresinden önce atanmasını gerektiren bir sebebin varlığı ortaya konulmadan sadece takdir yetkisine dayalı olarak Kırıkkale İl Emniyet Müdürlüğü emrine naklen atanmasına ilişkin işlemde dava konusu işlemde bu yönden hukuka uyarlık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Öte yandan, her ne kadar temyize konu Mahkeme kararının gerekçe kısmında, dava konusu atamanın "genel atama dönemi dışında" yapıldığı belirtilmiş ise de, genel atama ve yer değiştirme zamanına bağlı olarak yapılması planlanan, ancak Temmuz ayına sarkan bu atamaların "Zaman dışı Atama" olarak nitelendirilmeyeceği açık olup, 16.07.2014 tarihli Olur ile yapılan atamanın "genel atama dönemi içerisinde" yapıldığı kabul edilmektedir.
Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin reddiyle Aksaray İdare Mahkemesi'nin 10.03.2015 tarih ve E:2014/990, K:2015/144 sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile onanmasına, temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15.02.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.